ในยุคที่ผู้คนให้ความสนใจกับการสร้างตัวตนบนโลกโซเชียล อาจทำเพราะเพื่อความสนุก ผ่อนคลาย หรือแม้แต่ต้องการทำเงิน ที่ไม่เพียงแต่คนเฉพาะกลุ่มแล้ว แต่ทุกวันนี้มีคนหลากหลายกลุ่มเริ่มปรับตัวให้ทันกระแส หาลู่ทางในการดำเนินชีวิตให้ทันโลกและหารายได้เสริมไว้เลี้ยงชีพ
“ลุงช่าง” จากผู้ชายสายงานวิศวกรผู้มากประสบการณ์ทั้งงานเล็กและโปรเจ็กต์ใหญ่สู่การสร้างตัวตนและเติบโตขึ้นไปอีกขั้นของความสำเร็จกับการทำช่อง Youtube “คุยกับลุงช่าง” ที่เริ่มต้นจากความที่ไม่รู้อะไรเกี่ยวกับเรื่องนี้ มีเพียงแค่โทรศัพท์มือถือใช้สำหรับถ่ายทำและตัดต่ออย่างง่ายๆ พร้อมกับเสื้อกั๊กหนึ่งตัว ที่ตอนนี้กลายเป็นภาพจำของลุงช่างสำหรับผู้ติดตามไปแล้ว ปัจจุบันช่องมียอด Subscribe ถึง 6.3 แสนคน และยอด Views สูงสุด 1.7 ล้าน โดย Contents จะอยู่ภายใต้ Concept “ปัญหาเรื่องบ้าน ถามมา…ลุงช่างตอบให้” ที่ในปีนี้มีความตั้งใจที่จะดันช่อง Tiktok ให้ทันกระแสด้วย
เมื่อ 22 ม.ค. ที่ผ่านมาลุงช่างได้รับเกียรติเป็นวิทยากรบรรยายในกิจกรรมล้อมวงคุยในหัวข้อ “สร้างตัวตนบน Youtube” เพื่อให้และแลกเปลี่ยนความรู้ รวมถึงถาม-ตอบปัญหาจากประสบการณ์ตรงของตัวลุงช่างเอง ภายในงานเป็นการดำเนินกิจกรรมไปอย่างง่ายๆ และเป็นกันเองสุดๆ เรียกได้ว่าเป็นงานสัมมนาที่สนุกและยังได้ความรู้มากมาย
แต่สำหรับใครที่พลาด ไม่ได้เข้าร่วมกิจกรรมนี้ ไม่ต้องเสียใจไปเพราะถึงคุณจะพลาดในเรื่องของบรรยากาศของความเป็นกันเองภายในงาน แต่คุณจะไม่พลาดเรื่องราวและสาระดีๆ ที่ลุงช่างถ่ายทอดออกมาเพื่อแบ่งปันอย่างแน่นอน เพราะในบทความนี้มีสรุปให้… (บทความนี้จะเน้นแนะนำสำหรับสายงาน Contents แนวจริงจัง/ซีเรียส เพราะอิงข้อมูลจากประสบการณ์ตรงของลุงช่าง)
ให้คิดไว้เสมอว่าการทำ Youtube ไม่ใช่เรื่องง่าย ลุงช่างเริ่มต้นทำ Youtube เมื่อช่วงต้นปี 2017 แรกๆ ก็ทำๆ หายๆ ไม่มีความสม่ำเสมอ ส่วนแนวคิดก็อาศัยจากการเรียนรู้แบบครูพักลักจำจากช่องอื่นๆ (แต่เป็นช่องที่เขายินดีให้/เปิดสอนฟรีนะ) เอามาปรับใช้กับตัวเอง โดยมีจุดเริ่มต้นให้ตัดสินใจที่จะช่อง Youtube คือช่องคุณครูแม่อาย หลังจากนั้นก็ลองผิดลองถูกมาเรื่อยๆ
ทำไมเลือกทำช่อง Youtube ถ้าให้ลองคิดตามจาก 3 แพลตฟอร์มใหญ่ที่เรารู้จักกันดี Youtube, Facebook และ Tiktok ลองตั้งคำถามกับตัวเองดูว่าคุณจะเลือกใช้งานแพลตฟอร์มไหนในการหาคำตอบหรือแก้ไขปัญหาในเรื่องใดเรื่องหนึ่ง แน่นอนว่าคำตอบก็ต้องเป็น Youtube อยู่แล้ว คุณไม่สามารถมองหาคำตอบได้จาก Facebook หรือ Tiktok ได้ หรือถึงได้ก็จะได้คำตอบแบบไม่ 100% เพราะด้วยรูปแบบของแพลตฟอร์มมันไม่ตอบโจทย์ในการใช้งานในเรื่องนี้เท่าไรนัก ยิ่งโดยเฉพาะกับ Contents สายจริงจัง เลือกใช้ Youtube จะดีกว่า (แต่เมื่ออยู่ตัวแล้ว ค่อยปรับใช้กับแพลตฟอร์มอื่นๆ ในอนาคต)
Youtube คือช่องทางของคนที่ต้องการแก้ปัญหา เป็นไปตามที่กล่าวมาเมื่อหัวข้อก่อนหน้านี้ ฉะนั้นสำหรับคนที่อยากทำ Contents ทาง Youtube สิ่งแรกที่ควรตั้งโจทย์เลยคือปัญหา (Pain) ลองตั้งปัญหาจากตัวเองหรือลองคิดแทนคนอื่นดู (สมมติว่า…เป็นยังไง, ได้ไหม, อย่างไร, เมื่อไหร่?) จะทำให้คุณได้ Contents ที่ดีและมีคุณภาพ
ความแตกต่างของ 3 แพลตฟอร์ม เพื่อการสร้าง Contents
- Facebook คนใช้งานแบบไม่มีเป้าหมายหรือไม่ได้มีปัญหา แต่จะเน้นหยุดดูเนื้อหาที่มีความโดดเด่น น่าสนใจ เป็นเนื้อหาที่ต้องอาศัยความไร้สาระเข้ามาช่วยดึงดูดผู้คน
- Tiktok เป็นแพลตฟอร์มที่ใช้ในการให้ความรู้ได้ แต่ต้องอยู่ในระยะเวลาอันสั้น เนื้อหากระชับ การเปิดตัวคลิปสำคัญมาก เพราะคนจะไถหน้าจอเพลิน จะทำให้ปัดของเราทิ้งไปได้ง่ายมาก
- Youtube เน้นจริงจังได้เต็มที่เพราะที่คนเข้ามาดูแพลตฟอร์มนี้จะมีเป้าหมายเจาะจง ต้องการคำตอบให้กับปัญหาของตัวเอง สิ่งที่คุณต้องทำก็แค่ต้องอธิบายเรื่องราวที่จะถ่ายทอดหรือแบ่งปันให้ชัดเจน (พูดให้รู้เรื่อง) แค่นั้น
ถ้าเราจับทางได้ Youtube จะทำงานให้เราเอง ให้นึกภาพว่าตัวเราเป็นพนักงานคนหนึ่งของ Youtube มีหน้าที่ในการผลิต Video เพื่ออัปโหลดลงไปในคลังของมัน ยิ่งคุณผลิตได้เยอะและอัปโหลดบ่อยมากเท่าไหร่ บริษัทก็จะเห็นถึงความขยันของคุณ และเห็นถึงความมีวินัยด้วยการอัปโหลดอย่างต่อเนื่อง หลังจากนั้นบริษัทก็จะทำการดันด้วยแนะนำให้คุณเป็นที่รู้จักไปในกลุ่มเป้าหมายโดยตรงหรือขยายไปยังวงกว้างมากขึ้น แต่ทั้งนี้ทั้งนั้นก็ขึ้นอยู่กับ Contents ที่คุณสร้างขึ้นมาด้วยว่าจะตอบโจทย์กลุ่มเป้าหมายได้มากน้อยแค่ไหน (ยิ่งทำ Content ตามเทรนด์ ก็ยิ่งช่วยให้งานคุณไปถึงกลุ่มเป้าหมายได้ง่ายและเร็วขึ้น) ฉะนั้นเรามีหน้าที่ผลิต Contents ออกมาให้ดีและมีคุณภาพที่สุด จากนั้น Youtube จะเป็นตัวพางานของเราไปถึงมือของคนดูเอง
จะทำ Youtube ให้ประสบความสำเร็จต้องใช้เวลา การจะทำอะไรสักอย่างให้ถึงเป้าหมายที่วางไว้ล้วนต้องใช้เวลาทั้งนั้น เพราะทุกอย่างมักจะมีอุปสรรคคอยขวางอยู่เสมอ อย่างงานแนวสร้างสรรค์ การทำ Contents ปัญหาที่แทบทุกคนต้องเจอก็คือคู่แข่งทางสายงานที่มีแนวความคิดเหมือนหรือคล้ายกัน โจทย์ของเราคือต้องทำยังไงให้งานของแด่นและแตกต่างกว่าคนอื่น ที่ต้องระดมความคิดอย่างหนัก ซึ่งมาพร้อมกับการใช้เวลาเป็นตัวพิสูจน์ อาจจะช้าแต่ถ้างานดีมีคุณภาพยังไงก็มีทางไปต่อได้ และหากทำ Youtube ประสบความสำเร็จและมีผู้ติดตามเมื่อไหร่ รับรองได้เลยว่าความสำเร็จนั้นจะแน่นแฟ้นกว่าแพลตฟอร์มอื่นๆ แน่นอน
Youtube ไม่ใช่ร้านค้าขายของ สำหรับคนทำ Contents ให้พึงระลึกไว้เสมอว่าอย่าคิดแต่จะขายของอย่างเดียว อย่างที่บอกว่าคนเข้า Youtube มาเพื่อต้องการหาคำตอบให้กับคำถามของเขา ฉะนั้นหากต้องการขายของ คุณอาจจะต้องพึ่งแพลตฟอร์มอื่นเข้ามาช่วยแล้วดึงเนื้อหาจาก Youtube เข้าไปเสริม เพราะสุดท้ายแล้วการสร้างตัวตนขึ้นมาก็เพื่อที่จะขายของอยู่ดี
อย่าคิดที่จะเป็นที่หนึ่ง ให้คิดว่าการที่เราตัดสินใจที่จะทำในส่วนตรงนี้ก็เพราะว่าเราต้องการสร้างตัวตน อย่าไปแข่งกับใครในสายงานเดียวกัน คนที่คุณจะแข่งได้ก็คือตัวคุณเอง
เพิ่มช่องทาง แนะนำให้เพิ่มแพลตฟอร์ม Tiktok เพราะเกิดได้ง่ายมากๆ เพราะคุณยังสามารถคง Contents และ Concept ของตัวเองไว้ได้ ที่ต้องปรับก็แค่เวลาในการถ่ายทอดหรือแบ่งปัน ที่ต้องมีความกระชับมากขึ้นแต่ข้อมูลยังต้องแน่น และอาจจะต้องปรับในเรื่องวิธีในการเล่าเรื่อง เพราะแพลตฟอร์มนี้ไม่เน้นความจริงจัง ถ้าจริงจังเกินไปอาจจะไม่ดึงดูดจนคนดูกดข้ามไปได้ง่ายๆ
คนเป็น Introvert จะทำ Contents ออกมาได้ค่อนข้างดีถึงดีมาก เพราะคนเหล่านี้จะเข้าใจพฤติกรรมของคนประเภทเดียวกันเอง รู้ว่าชอบแนวไหน ต้องการสิ่งใด พฤติกรรมที่สังเกตง่ายๆ คือคนเหล่านี้จะติดโทรศัพท์ อย่างน้อยๆ ก็จะบอกได้ว่าติดเวลาไหน สนใจในเรื่องอะไร และทำไมถึงสนใจ ทำให้เวลาที่จะทำ Content จะมีแนวคิดสื่อไปถึงกลุ่มคนเหล่านั้นได้ และสามารถดึงให้มาเป็นฐานผู้ติดตามได้อีกด้วย
ผู้ติดตามจะซื้อคุณก่อนสินค้า ใน Youtube คุณจะต้องขายตัวเองให้สำเร็จก่อน เอาตัวเองเป็นสินค้าที่โดดเด่นให้คนจดจำให้ได้ แล้วจากนั้นสินค้าอื่นๆ จะตามมาสมทบ
ควร Live การ Live สามารถกำหนดทิศทางและเวลาได้ อีกทั้งยังสามารถสื่อสารกับผู้ติดตามได้แบบทันที รวมไปถึงสามารถหา Contents ได้จากการพูดคุย ตอบปัญหาจากคนที่เข้ามาชม ซึ่งเป็นตัวช่วยสำคัญที่จะทำให้ Contents คุณไม่ตัน สามารถหาเรื่องที่จะทำไปได้อย่างต่อเนื่อง
ทำ Youtube มีต้นทุนแค่อย่างเดียว “เวลา” คือสิ่งเดียวที่จะใช้เป็นทุนในการทำ Youtube
อ้างอิง: คุณเกรียงไกร ช่วยดำรงสกุล (ลุงช่าง)
เรียบเรียงโดย: ฐานิต ดงหงษ์
กองบรรณาธิการสำนักพิมพ์ 7D Book&Digital