เมื่อสมรรถภาพทางกายแกร่ง สมองก็แข็งแรงไปด้วย
หลายคนอาจจะเคยเห็นตามโทรทัศน์ ในละคร หรือการ์ตูน ฉากที่มีตัวละครฉลาดมาก ฉลาดเป็นกรด แต่ร่างกายแห้งเป็นกุ้ง หรือตัวละครที่แข็งแรง กล้ามบึ้กอย่างกับปู สวนทางกับสมองที่ที่เท่าเมล็ดถั่ว หรือก็คือฉลาดน้อยนั่นเอง
การแสดงภาพลักษณ์เช่นนี้สร้างความเข้าใจผิดเอาไว้มาก ทำให้เกิดภาพจำในสังคมว่าคนที่ฉลาดนั้นสุขภาพไม่ดี ไม่แข็งแรง และคนที่แข็งแรงหรือเก่งกีฬานั้นไม่เก่งด้านการเรียน ทั้ง ๆ ที่ในความเป็นจริงแล้วไม่ใช่อย่างที่เคยรู้กันเลย
ด้วยการศึกษาของนักวิทยาศาสตร์จาก University Hospital Muenster ในเยอรมนี ทำให้สามารถยืนยันได้ว่าสิ่งที่ในหนังในภาพยนตร์แสดงให้เห็นนั้นอาจจะไม่เป็นความจริงก็ได้!
นักวิทยาศาสตร์ได้ทดสอบความเชื่อมโยงระหว่างสมรรถภาพทางกาย โครงสร้างสมอง และขอบเขตการรับรู้ที่หลากหลาย โดยใช้กลุ่มตัวอย่างจำนวนมากของคนที่มีสุขภาพดี
นักวิจัยได้นำข้อมูลจากโครงการ Human Connectome ซึ่งรวมถึงการสแกนสมองด้วย MRI จากผู้ใหญ่ 1,206 คนที่มีอายุเฉลี่ย 28.8 ปี
ผู้เข้าร่วมเหล่านี้บางคนยังได้รับการทดสอบเพิ่มเติม โดยรวมแล้ว ผู้เข้าร่วม 1,204 คนเสร็จสิ้นการทดสอบการเดิน โดยพวกเขาเดินให้เร็วที่สุดเท่าที่จะทำได้เป็นเวลา 2 นาที นักวิจัยตั้งข้อสังเกตระยะทาง
ผู้เข้าร่วมทั้งหมด 1,187 คนได้ทำการทดสอบการรับรู้เช่นกัน ในการทดสอบเหล่านี้ นักวิทยาศาสตร์ได้ประเมินความจำ การให้เหตุผล ความเฉียบแหลม และการตัดสินของอาสาสมัคร รวมถึงลักษณะอื่น ๆ
ผลลัพธ์ที่ออกมานั้นน่าแปลกใจเป็นอย่างมาก
โดยรวมแล้ว นักวิจัยพบว่าผู้ที่ทำได้ดีกว่าในการทดสอบการเดิน 2 นาทีก็ทำงานได้ดีขึ้นอย่างมากในทุกงาน ยกเว้นงานด้านความรู้ความเข้าใจอย่างใดอย่างหนึ่ง
ที่สำคัญ ความสัมพันธ์นี้มีความสำคัญแม้หลังจากตัดปัจจัยต่าง ๆ ไปแล้ว เช่น ค่าดัชนีมวลกาย ความดันโลหิต อายุ ระดับการศึกษา และเพศ
“ด้วยงานศึกษาปัจจุบัน เราให้หลักฐานสำหรับความสัมพันธ์เชิงบวกระหว่าง [สมรรถภาพทางกาย] และโครงสร้างจุลภาคของบริเวณเนื้อสมองสีขาวในสมองส่วนหน้า เช่นเดียวกับประสิทธิภาพการรับรู้ในกลุ่มตัวอย่างจำนวนมากของผู้ใหญ่วัยหนุ่มสาวที่มีสุขภาพดี”
“มันทำให้เราประหลาดใจที่เห็นว่าแม้ในประชากรวัยหนุ่มสาว ประสิทธิภาพด้านการรับรู้ลดลงเมื่อระดับความแข็งแรงของสุขภาพลดลง” ดร. โจนาธาน เร็ปเพิล หัวหน้านักวิจัยกล่าว
ดร. เร็ปเพิลกล่าวต่อว่า “เรารู้ว่าสิ่งนี้อาจมีความสำคัญในประชากรสูงอายุซึ่งไม่จำเป็นต้องมีสุขภาพที่ดี แต่การได้เห็นสิ่งนี้เกิดขึ้นในคนอายุ 30 ปีเป็นเรื่องที่น่าแปลกใจ”
“สิ่งนี้ทำให้เราเชื่อว่าระดับความแข็งแรงขั้นพื้นฐานดูเหมือนจะเป็นปัจจัยเสี่ยงต่อสุขภาพสมองที่สามารถป้องกันได้”
อย่างไรก็ตาม เนื่องจากนักวิจัยทำการทดสอบในช่วงเวลาหนึ่ง จึงเป็นไปไม่ได้ที่จะเห็นความแข็งแรงและความสามารถทางปัญญาเปลี่ยนแปลงไปทันที นอกจากนี้ยังเป็นไปไม่ได้ที่จะบอกว่าการมีร่างกายที่แข็งแรงขึ้นทำให้ความสามารถทางปัญญาเพิ่มขึ้น
ลับสมองด้วยการเข้ายิม
การออกกำลังกายไม่เพียงแต่มีความสำคัญต่อสุขภาพร่างกายเท่านั้น แต่ยังช่วยให้สมองของคุณเฉียบแหลมอีกด้วย
เราทุกคนรู้ว่าการออกกำลังกายนั้นดีต่อร่างกาย แต่คุณรู้หรือไม่ว่าสมองของคุณอาจได้รับการกระตุ้นเมื่อคุณสวมรองเท้าผ้าใบและไปออกกำลังกายที่ยิมนะ
ประโยชน์ของการออกกำลังกาย โดยเฉพาะการออกกำลังกายแบบแอโรบิก ส่งผลดีต่อการทำงานของสมองในหลายด้าน ตั้งแต่ระดับโมเลกุลไปจนถึงระดับพฤติกรรม จากการศึกษาของ Department of Exercise Science แห่ง University of Georgia การออกกำลังกายเป็นเวลา 20 นาทีในช่วงสั้น ๆ จะช่วยให้การประมวลผลข้อมูลและการทำงานของหน่วยความจำง่ายขึ้น
การออกกำลังกายส่งผลต่อสมองในหลายด้าน มันเพิ่มอัตราการเต้นของหัวใจซึ่งปั๊มออกซิเจนไปยังสมองมากขึ้น นอกจากนี้ยังช่วยให้ร่างกายหลั่งฮอร์โมนจำนวนมาก ซึ่งทั้งหมดนี้มีส่วนร่วมในการช่วยเหลือและสร้างสภาพแวดล้อมที่เหมาะสมสำหรับการเจริญเติบโตของเซลล์สมอง
เคล็ดลับในการเลือกการออกกำลังกายที่เหมาะสม
– โดยทั่วไปแล้ว สิ่งที่ดีสำหรับหัวใจของคุณก็ดีต่อสมองของคุณด้วย
– การออกกำลังกายแบบแอโรบิกนั้นยอดเยี่ยมสำหรับร่างกายและสมอง: ไม่เพียงแต่ช่วยปรับปรุงการทำงานของสมอง แต่ยังทำหน้าที่เป็น “ชุดปฐมพยาบาล” กับเซลล์สมองที่เสียหาย
– การออกกำลังกายในตอนเช้าก่อนไปทำงาน ไม่เพียงแต่เพิ่มการทำงานของสมองและเตรียมคุณให้พร้อมสำหรับความเครียดทางจิตใจสำหรับช่วงเวลาที่เหลือของวัน แต่ยังเพิ่มการเก็บข้อมูลใหม่และการตอบสนองต่อสถานการณ์ที่ซับซ้อนได้ดีขึ้น
– เมื่อต้องการเปลี่ยนแปลงการออกกำลังกายของคุณ ให้มองหากิจกรรมที่ผสมผสานการประสานงานร่วมกับการออกกำลังกายแบบคาร์ดิโอ เช่น ชั้นเรียนเต้นรำ
– หากคุณชอบออกกำลังกายในยิมคนเดียว ให้เลือกการออกกำลังกายแบบเซอร์กิต ซึ่งทั้งสองอย่างนี้จะเพิ่มอัตราการเต้นของหัวใจอย่างรวดเร็ว แต่ยังทำให้คุณตั้งใจอยู่เสมอ
– ถึงทางตันหรือหมดกำลังใจ? ลองเริ่มใหม่โดยกระโดดตบสักสองสามครั้งเพื่อออกกำลังกายและพัฒนาสมองของคุณ
ออกกำลังสมอง
นอกจากการออกกำลังทางกายแล้ว การฝึกสมองด้วยการออกกำลังมันก็สำคัญไม่แพ้กัน เพื่อไม่ให้สมองมีอายุเกินวัยจึงควรใช้สมองบ่อย ๆ ในการคิด ต่อไปนี้จะเป็น 13 ตัวอย่างของการออกกำลังสมองให้สมองได้แข็งแรงอยู่เสมอ
1. สนุกกับจิ๊กซอว์
2. ลองใช้ไพ่เพื่อลับสมอง
3. สร้างคำศัพท์เป็นของตัวเอง
4. เต้นให้สุดเหวี่ยง
5. ใช้ประสาทสัมผัสทั้งหมด
6. เรียนรู้ทักษะใหม่
7. สอนทักษะใหม่ให้กับคนอื่น
8. ฟังหรือเล่นดนตรี
9. ใช้เส้นทางใหม่ในการเดินทาง
10. นั่งสมาธิ
11. เรียนรู้ภาษาใหม่
12. รำไทเก็ก
13. ใส่ใจในรายละเอียดของคนอื่น
เห็นได้ว่า ตัวของเราไม่ว่าจะร่างกายหรือสมองต่างก็มีความสำคัญและทำงานอย่างเกื้อกูลกันทั้งสิ้น หากร่างกายแข็งแรงสมองของเราเองก็จะแข็งแรงตามไปด้วย ยิ่งเราออกกำลังกายมากเท่าไหร่ สุขภาพของเราก็ยิ่งดีมากขึ้นเท่านั้น นอกจากนี้สมองก็ยังทำงานได้ดียิ่งขึ้นอีกด้วย
รู้อย่างนี้แล้วยังจะรอช้ากันอยู่อีกเหรอ? คว้ารองเท้าผ้าใบแล้วออกไปขยับร่างกายกัน!
แปลและเรียบเรียงจาก
1. Physical fitness linked to better brain function (อ่านเพิ่มเติม คลิก)
2. 13 Brain Exercises to Help Keep You Mentally Sharp (อ่านเพิ่มเติม คลิก)